Ormancılık sektörü neleri içeriyor? Neleri içermeli?

1 Şubat 2015 tarihli Resmi Gazete’ de ormancılıkla ilgili önemli bir Tebliğ yayımlandı.

Ekonomi Bakanlığınca yayımlanan “ İHRACAT 2015/1” Nolu Tebliğ ile “Ağaç Mamulleri Ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birlikleri” nin unvanları “Mobilya, Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği”  haline getirildi.  Bu çerçevede;

  • Ankara’da  “Orta Anadolu Mobilya, Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçılarıBirliği”;
  • İstanbul’da  “İstanbul Mobilya, Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği”;
  • İzmir’de “Ege Mobilya, Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçılarıBirliği”;
  • Mersin’de ise  “Akdeniz Mobilya, Kâğıt ve Orman Ürünleri İhracatçılarıBirliği” oluşturuldu.

Konunun geçmişine bakacak olursak aşağıdaki hususlar görülecektir.

İhracatçı Birlikleri; 3 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5910 sayılı “TÜRKİYE İHRACATÇILAR MECLİSİ İLE İHRACATÇI BİRLİKLERİNİN KURULUŞ VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN” çerçevesinde kuruluyor.

Bu Kanunun 3. Maddesinde “Birlik; TİM’in teklifi, Müsteşarlığın uygun görüşü ve Bakanlık onayı ile kurulur, ilgili tebliğin Resmi Gazete ’de yayımlandığı tarihte tüzel kişilik kazanır”  hükmü yer almaktadır.

Tarafımızca bunun son derece olumlu bir karar olduğu değerlendirilmektedir.

Bunun devamında Türkiye İhracatçılar Meclisi Sektörler Konseyinde ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesinde var olan “Türkiye Sektör Meclisleri” nde de buna benzer değişikliklerin yapılmasının gündeme gelebileceği düşünülmektedir.

Halen TOBB bünyesinde 59 adet Türkiye Sektör Meclisi bulunmaktadır.  Bunlardan;

  • Ambalaj Meclisi,
  • Cam ve Cam Ürünleri Sanayi Meclisi, Çimento ve Çimento Ürünleri Meclisi,
  • Enerji Meclisi,
  • Gıda Sanayi Meclisi, Hayvancılık Meclisi,
  • İlaç Sanayi Meclisi,
  • Küçük ve Orta Ölçekli Müteahhitlik Meclisi,
  • Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sanayi Meclisi,
  • Madencilik Meclisi,
  • Mobilya Ürünleri Meclisi, Orman Ürünleri Meclisi,
  • Sivil Havacılık Meclisi,
  • Tarım Meclisi,
  • Toprak Sanayi Ürünleri Meclisi
  • Turizm Meclisi bir şekilde ormancılıkla ilgili Sektör Meclisleridir.

Ancak özellikle aşağıdaki üç Sektör Meclisi doğrudan ormancılıkla ilgilidir. Bunlar;

  • Kağıt ve Kağıt Ürünleri Sanayi Meclisi,
  • Mobilya Ürünleri Meclisi,
  • Orman Ürünleri Meclisleridir.

Bu çerçevede bu üç sektörün bir bütünlük içinde hareket etmeleri, diğer taraftan yukarıda sayılan Meclislerle işbirliği yapmaları takdire şayan olacaktır.

Diğer taraftan Ülkemiz ormancılığının en büyük problemlerinden bir tanesi “kamu ve özel sektörün”  yeterince işbirliği yapmamalarıdır. Benim de mensubu olmakla mutluluk duyduğum Orman Mühendisi arkadaşlarım ve ormancılık teşkilatı temel olarak “koruma ve devlet refleksi” esasında yetiştirilmiştir. Tabi ki aksini söyleyecek, hatta bu konuda kızacak arkadaşlarımız olabilir. Ama yaklaşık 25 yıllık tecrübeme dayanarak benim düşüncelerim bunlar.

Hattı zatında 4 Temmuz 2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan  645 Sayılı “ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞININ TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME ” ile ormancılıkla ilgili özel sektörün desteklenmesi, Orman Genel Müdürlüğünün dünyaya açılması, orman ürünlerinin ithalat ve ihracatı ile ilgili çok önemli düzenlemeler yapılmıştır.  

Bu Kararnamenin 30. Maddesi ile ; 3234 sayılı Orman Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun  2 nci maddesi yeniden yazılmış ve  “..her türlü orman ürünü üreten, işleyen, pazarlayan, ithalat ve ihracatını yapan özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve üniversiteler ile yakın işbirliği içinde çalışmak..” görevi verilmiştir.

Diğer taraftan Orman Genel Müdürlüğünün “..yurt içinde ve yurt dışında danışmanlık yapmak, projeler uygulamak..”, “..gerektiğinde üretimle ilgili maddeleri ithal ve ihraç etmek..”, “bitki pasaportu, sertifikasyonu, ticareti ve piyasa denetimiyle ilgili iş ve işlemlerini yapmak veya yaptırmak, ilgili mevzuat çerçevesinde ihracat ve ithalat işlemlerini yürütmek..”, “…bunların sonuçlarını yurt içinde ve yurt dışında pazarlamak..”, “..ormancılık karantina hizmetlerini yürütmek..” gibi görevleri de bulunmaktadır. Diğer bir ifade ile bu KHK ile Orman Genel Müdürlüğünün; Türkiye’ nin tüm dinamiklerini yanına alarak “küresel bir güç, küresel bir oyuncu olması” nın hukuki altlığı hazırlanmış, altın tepsi ile bizlere sunulmuştur.

Hattı zatında bu konular 4-6 Ocak 2013 tarihlerinde Bolu’da yapılan Ormancılık Sektörünün Geleceği’ Konulu Arama Konferansı  esnasında detaylı şekilde müzakere edilmiştir. Burada Orman ve Su İşleri Bakan Yardımcısı Dr. Nurettin Akman tarafından yapılan açılış konuşması son derece önemli ve vizyoner hususlar içermektedir.

bolu1

 

Bu konuşmada da dile getirildiği gibi;

  • Türkiye sahip olduğu toplam 21.6 milyon hektar orman alanı ve 1.4 milyar metreküplük orman serveti ile önemli bir güce sahiptir. Ancak ormancılık sektörünün milli ekonomiye olan katkısının tam olarak bilinmemesi büyük bir problem olarak karşımıza çıkmakta, bu yüzden hak ettiği maddi ve manevi desteği alamamaktadır.  Hâlbuki gerek ihracat ve ithalat yapan, gerekse ülke içinde çalışan binlerce özel sektör firması bulunmaktadır.  Diğer taraftan başta madencilik olmak üzere, turizm, ambalaj, ahşap pelet, enerji, mobilya, kâğıt, ilaç gibi sektörler doğrudan veya dolaylı olarak ormancılıkla ilgili faaliyetlerdir. Ormanla bir şekilde bağlantılı olan tüm bu alanlar büyük bir ekonomik potansiyele sahiptir, bu potansiyelin ortaya çıkarılması ve iyi yönetilmesi gerekmektedir.
  • Ormancılık; kağıt, ahşap ve mobilya sektörlerinin yanı sıra madencilik, hayvancılık, bitkisel üretim, ilaç sanayi gibi alanlar için de önemli bir ekonomik potansiyele işaret etmektedir.Ülkemiz bugün levha ürünleri üretiminde dünyanın ilk 10 ülkesi içerisine girmiş durumdadır.Mobilya sektörü dünya ile rekabet eder, hatta liderlik yapar hale gelmiştir. Ormanlar gıda güvenliğinin temel unsurlarındandır. Mesela ülkemiz için son derece önemli bir gıda ürünü olan balın %80’i ormanlar ve orman sayılan alanlarda üretilmektedir. Çam balı tamamıyla kızılçam ormanlarından elde edilmektedir. Defne, kekik, kestane, ıhlamur, sakız, çam fıstığı, mantar gibi ürünler eklendiğinde ormanların katkısı daha iyi anlaşılmaktadır. Orman yangınlarının söndürülmesinde görev alan uçak ve helikopterler önemli bir “sivil havacılık” faaliyeti olarak değerlendirilmektedir.
  • “Orman ürün ve hizmetleri” ile “ormancılıkla ilgili sektörler” tanımlanırken, her kurumun kendi sınıflamasını kullandığı, bunun, sektörün kümülatif ekonomik değerinin değerlendirilmesinde bir engel olduğu düşünülmektedir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı ile Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Ormancılık Komitesi tarafından 2012 yılı Ekim ayında yayımlanan “Orman Ürünleri 2011-2012 Pazar Değerlendirmesi orman ürünleri için 7 maddelik bir çerçeve çizmiştir. Buna göre ham madde olarak odunun yanı sıra, yonga-levha, kağıt, odun enerjisi, karbon, mobilya-ahşap sektörleri de sayılmaktadır. Bu çerçevede dikkat çekten bir madde de “Biyoplastik, Biyolojik tabanlı ürünler, Biyorafineri-biyogaz” gibi yenilikçi ürünlerdir.
  • Türkiye için bir sınıflandırma yapıldığında  bu sayılanların yanı sıra; bal, kekik, defne, keçiboynuzu ve benzeri ürünlerin yer aldığı odun dışı orman ürünleri de listeye eklenmelidir. Bu toplantıdan sonra umuyorum ki öncelikle ormancılıkla ilgili sektörler net bir şekilde ortaya çıkacak ve bu şekilde ülkeye getirdiği katma değer daha gerçekçi bir şekilde görülecektir.
  • Malumları olduğu üzere 2023 yılında yılda 500 milyar dolarlık ihracat hedefimiz bulunmaktadır. Bu meyanda Türkiye İhracatçılar Meclisi bünyesinde; fındık ve narenciye tanıtım gruplarında olduğu gibi, TOBB’ un ilgili sektör meclisleri, Orman ve Su işleri Bakanlığı ve üniversiteler ile birlikte “Odun ve Odun Dışı Orman Ürünleri” adı altında veya başka bir isimle bir Tanıtım Grubu teşekkülünün elzem olduğunu, sektörün böyle bir vizyonu ve hedefi hak ettiğini düşünmekteyiz.

bolu2

=====================================================

Ortak Akıl ile Geleceğe” sloganıyla gerçekleştirilen toplantıya TOBB´nin Orman Ürünleri, Ambalaj, Çimento ve Çimento Ürünleri, Enerji, Gıda Sanayi, Hayvancılık, İlaç Sanayi, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri, Madencilik, Mobilya Ürünleri, Sivil Havacılık, Tarım, Toprak Ürünleri Sanayi ve Turizm Sektör Meclisleri ile kamudan Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın yanı sıra ilgili  Bakanlık, kurum ve kuruluşlar katılım sağlamış ve sonuçlar bir rapor haline getirilerek yayınlanmıştır.

Bununla ilgili daha fazla bilgiye 2 Ocak 2015 tarihinde www.gonder.org.tr adresinde yayınlanan “Çölleşme ile Mücadele Taraflar Konferansı ve Özel Sektör başlıklı yazıdan ulaşılabilir.

Netice olarak 1 Şubat 2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan tebliğin ormancılıkla ilgili yeni bir trende işaret etmekte olduğu değerlendirilmektedir.

Diğer taraftan ormancılıkla ilgili olarak www.gonder.org.tr de yayınlanan yazılardan bazıları aşağıda verilmiştir.

  1. Ormancılık Dahil Doğal Kaynak Yönetiminde Çalışan Sivil Toplum Kuruluşları-26 Aralık 2014- http://www.gonder.org.tr/?p=1418
  2. Türk Dünyası Ormancılar Birliği Kurulmalı- 2 Aralık 2014- http://www.gonder.org.tr/?p=1284
  3. “Model Orman” Konsepti ne ifade ediyor, nasıl başladık, nereye geldik?- 2 Aralık 2014- http://www.gonder.org.tr/?p=1280
  4. 21 Mart nasıl “Dünya Ormancılık Günü” İlan Edildi?- 15 Kasım 2014- http://www.gonder.org.tr/?p=1215
  5. Anayasada Ormanlar-Orman Köylüsü ve Sektörü Nasıl Yer Almalı-5 Kasım 2014- http://www.gonder.org.tr/?p=1218
  6. Bal Üretim Ormanları Nereden Çıktı? Amacı Ne İdi? Nereye Geldi?-26 Ekim 2014- http://www.gonder.org.tr/?p=1193
  7. Orman Ürünleri Satışı Nasıl Arttırılır?25 Ekim 2014- http://www.gonder.org.tr/?p=1189
  8. Bir Millet İki Devlet- 10 Mayıs 2014- http://www.gonder.org.tr/?p=1021
  9. Türkiye’ nin Liderlik Şansı ve Mecburiyeti-2 Mayıs 2014-http://www.gonder.org.tr/?p=984

İsmail Belen-Orman Yüksek Mühendisi

 

 

 

One Response to Ormancılık sektörü neleri içeriyor? Neleri içermeli?

Geleceğe GÖNDERiler

Geleceğin, kişilerin hayalleriyle ve yaptıklarıyla şekilleneceğinin farkındayız. Herhangi bir şeyi daha iyiye götüreceğine inandığınız bir düşünceniz mi var? Herhangi bir konuda yeni bir fikriniz mi var? “Buldum” dediğiniz bir şey mi icat ettiniz? Heyecanınızı yürekten paylaşıyoruz. “Geleceğe GÖNDERi”lerinizi bizimle paylaşın, destek olalım! Lütfen görüş ve önerilerinizi gonder.carfu@gmail.com eposta adresi ile bizimle paylaşın. Köşe Yazıları bölümünde yazı […]