OPERE Akdeniz Bölgesel Girişimi Agadir Taahhüdü-24 Mart 2017

Açıklama

Birincisi 2010 yılında Türkiye’ de (Antalya) düzenlenen Akdeniz Orman Haftasının 5.ncisi 20-24 Mart 2017 tarihlerinde Fas’ ın Agadir şehrinde yapılmıştır.

24 Mart 2017 tarihinde yapılan Üst Düzey Oturumda İngilizcesi ve Türkçesi ekte takdim edilen ORMAN ve PEYZAJ RESTORASYONU (OPERE)  AKDENİZ BÖLGESEL GİRİŞİMİ AGADİR DEKLERASYONU kabul edilmiştir.  Bu Deklarasyonun hazırlıkları FAO Akdeniz Ormanları Meseleri Komitesi-Silva Mediterranea tarafından yapılmıştır. Bu Komitenin başkanlığını 2012-2017 yılları arasında  İsmail Belen yürütmüştür. 22 Mart 2017 tarihinde yapılan seçimle, İspanya yeni başkan olmuştur.

Bu Deklarasyon ile özetle Orman ve Peyjaz Restorasyonu (OPERE) konusunda bölgesel bir işbirliği başlatılması hedeflenmiştir. http://www.fao.org/forestry/news/93024/en/  Bu Deklarasyon ile arazi tahribatının önlenmesi (ATD), Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH), biyolojik çeşitliliğin korunması ve diğer ulusal ve uluslararası taahhütler arasında yakın bir irtibat bulunmaktadır.

Türkiye gerek ulusal, gerekse uluslararası faaliyetleri ile OPERE’ yi desteklemektedir. Ankara’da düzenlenen UNCCDCOP12’ den sonra başlatılan Ankara Girişimi ile Agadir Deklarasyonu benzer hedeflere hizmet etmektedir.

Türkiye; Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu’ nun Fas Su Orman ve Çölleşme ile Mücadele Yüksek Komiserlğine yazdığı 16 Mart 2017 tarihli yazısı ile bu Deklarasyon ile başlatılması hedeflenen OPERE Akdeniz Bölgesel Girişimini desteklediğini ifade etmiş ve 2017-2021 yılları arasında yıllık 100 bin, toplamda 500 bin hektar sayısal taahhüt ile katkı vereceğini belirtmiştir.

Agadir Deklarasyonu 2012 yılında Türkiye’ nin desteği ile  Silva Mediterranea çatısı altında kurulan “Çölleşme ve Akdeniz Kurak Alanlarının Restorasyonu Çalışma Grubu” tarafından takip edilecek olup, bu çalışma grubunun Koordinatörlüğünü ÇEM Genel Müdürlüğü Çölleşme ile Mücadele Dairesi Başkanı Özlem Yavuz yürütmektedir.

24 Mart 2017 tarihinde kabul edilen Agadir Deklarasyonunun İngilizce dilinden Türkçeye İsmail Belen,  Özlem Yavuz, Bahar Yalçın ve Eda Akpınar müştereken çevirmiştir.

Gerekli yerlere açıklamalar, linkler ve dipnotlar eklenmiştir.

Orman ve Peyjaz Restorasyonu İngilizce Forest and Lanscape Restoration (FLR) ifadesinin Türkçe karşılığı olup, bundan sonra kısaltma olarak OPERE kullanılmıştır.

 

 

ORMAN ve PEYZAJ RESTORASYONU (OPERE)  AKDENİZ BÖLGESEL GİRİŞİMİ AGADİR DEKLERASYONU

 

“Biz 24 Mart 2017 tarihinde Fas’ın Agadir şehrinde düzenlenen Beşinci Akdeniz Orman Haftası Üst Düzey toplantısı katılımcıları, bu toplantıda gündeme gelen husuların Orman ve Peyzaj Restorasyonu (OPERE-FLR), Arazi Tahribatının Dengelenmesi (LDN-ATD) ve Biyolojik Çeşitliliğin korunması ile stratejik bağlantılarını  not almış bulunuyoruz.

OPERE nin  Akdeniz ülkelerinin Rio Sözleşmeleri, Sürdürülebilir Kalkınma 2030 Hedefleri ve Birleşmiş Milletler Orman Forumu (UNFF) çerçevesinde yaptıkları küresel taahhütlere etkin şekilde uygulanmasının dikkate alınması için:

• Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) altında kabul edilen Paris Anlaşması, aynı şekilde UNFCCC COP 22 esnasında kabul edilen ve Paris Anlaşmasını tamamen uygulamaya geçirmeyi hedefleyen “ Marekeş Eylem Bildirgesi” ile hedeflenen amaçların gerçekleştirilmesi,
• UNCCD tarafından ortaya koyulan ATD hedeflerine ulaşılması,
• Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi (CBD) kapsamında kabul edilen 5,7 ve 14 nolu Aichi Hedeflerine ve 2011-2020 Biyolojik Çeşitlilik Stratejik Planı kapsamında ulaşılması
• Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 2015 yılında kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden (SDG) bir kaçının başarılması için OPERE  eylemlerinin operasyonel boyutuna dikkat ederek,
• OPERE’ nin  2017 Ocak ayında UNFF tarafından kabul edilen BM Ormanlar Stratejik Planı 2017-2030’a olan doğrudan katkısını not ederek,
• OPERE için ölçülebilir hedefler ortaya koyulmasını teşvik eden uluslararası bir girişim olan Bonn Girişimi’nin önemini tanıyarak,
• -UNCCD COP 12 ile işbirliği halinde Türkiye tarafından başlatılan Ankara Girişiminin rolünü tanıyarak,
• Akdeniz bölgesinde bozulmuş ekosistemlerde ulusal restorasyon hedeflerimizin uygulanması sürecinde ilgili ülkelerimizi desteklemek için OPERE Küresel Ortaklığında (GPFLR) bulunan üyelerin ortaklaşa seferber edilmesini takdir ederek,
• OPERE ve Çölleşme ile Mücadele çabalarımızı artırmanın zorluğunun, Tlemcen Deklarasyonu çerçevesinde öncelikli olarak bölgesel seviyede ilgili ülkelerimiz tarafından zaten kabul gördüğüne dikkat çekerek,
• Akdeniz İçin Birliğin Akdeniz’e yönelik Bakanlar Bildirgesinin, özellikle 2014 Çevre ve İklim Değişikliği Bildirge tavsiyelerinin ve ilgili bölgesel faaliyetlerin yanısıra, ilgili çalışma gruplarından gelen öneriler ve Bonn Challenge uygulamasında çeşitli bölgesel girişimlerin katma değerini kabul ederek,
• Akdeniz bölgesindeki OPERE ve ATD’ nin , çölleşme ve toprak bozulumu ile mücadele de Sahra ve Sahel’de Büyük Yeşil Duvar Girişimi gibi Sahel’i kapsayan bölgesel girişimlerde tutarlı ve uygun bir işbirliğine uyduğunu kabul ederek
• Marakeş’deki COP22 sırasında başlatılan girişimlerin, ki bunlar aşağıdaki gibidir,
  • Fas ve Senegal’in liderliğinde ve BMÇMS tarafından desteklenen “Afrika’daki sürdürülebilirlik, istikrar ve güvenlik” 3S Girişimi,
  • Bölgesel bir işbirliği ve ortaklık çerçevesi kurmayı amaçlayan Fas’ın liderliğinde AFMS Girişimi “İklim Değişikliği bağlamında Med-Sahel bölgesindeki ormanlar için geliştirilmiş eylem” OPERE’ ye olan  önemli katkılarının farkında olarak,
• Ekosistem restorasyonunun vazgeçilmez bir bileşeni olarak toprak koruma ve topraktaki bozulmaya karşı mücadelenin rolünü kabul ederek ve UNFCCC COP 21’de Küresel İklim Aksiyon Gündemi kapsamında başlatılan her 1000 için 4 tane Fransız girişimiyle OPERE arasındaki bağlantıyı vurgulayarak,
• Bu nedenle, OPERE ile bölgesel olarak koordineli bir işbirliğinin, Akdeniz ormanlarının bozulması ve parçalanmasıyla karşı karşıya kalınması durumunda alınacak acil müdahale tedbirlerinde önemli bir etken olduğuna inanıyoruz,
• Ulusal bölgedeki farklı ülkelerde uygulanan Ulusal Orman Programları ve / veya ulusal stratejilerde FLR ve LDN’i teşvik eden eylemlere ulusal düzeyde verilen önemi kabul ederek,

24 Mart 2017 Fas’ın Agadir şehrinde düzenlenen Beşinci Akdeniz Orman Haftası’nda gerçekleştirilen üst düzey toplantıya katılım sağlayarak, ulusal seviyede siyasi ve idari yetkileri ve orman ekosisteminin yönetimiyle ilgili diğer paydaşları teşvik ediyoruz ve Akdeniz’deki diğer ormanlık alanlarda bulunan kamu ve özel idareciler ve sivil toplum kuruşuşlarının kendi ulusal özelliklerini ve ihtiyaçlarını göz önüne alırken OPERE ve ATD ile ilgili girişimlerini güçlendirmek

Bu ruhla, ulusal koşullar, politikalar, öncelikler ve orman koşulları göz önüne alınarak, Akdeniz ülkeleri arasında gönüllü olarak koordine edilmiş bir uygulama önermekteyiz ve Akdeniz bölgesindeki ana aktörlerin gayretlerini bir araya getirmenin bir yolu olarak, OPERE’ ye  yönelik bir Bölgesel Akdeniz Girişimi kurulmasını özellikle uygun buluyoruz. OPERE  hakkındaki bu Bölgesel Akdeniz Girişimi, Akdeniz Ormancılık Soruları-Silva Mediterranea Komitesi tarafından yürütülecektir.

 

OPERE Bölgesel Akdeniz Girişimi, 2030 yılına kadar aşağıdaki belirtilen amaçlara ulaşmayı hedefleyecektir:

1. OPERE ile ilgili  devam eden ulusal çabaları değerlendirmek, 2030 yılına kadar ulaşılması planlanan bir gönüllü bölgesel hedef belirlenebilir.

Ortak bir hedefin bu değerlendirmesi objektif kriterlere dayanacaktır.

 

• Topraklarımızın bozulması ve OPERE fırsatlarının mevcut durumunun daha iyi değerlendirilmesi, Akdeniz’de artan bir nüfus için birden fazla ekosistem mal ve hizmetinin sürdürülebilir olarak sağlanması için seçenekler üzerinde durulması;
• 2030 yılına kadar ilgili ülkelerimizin her birinde hali hazırda ayrı ayrı uygulanan politika belgelerinde halihazırda planlanan ulusal çabaların nicel tahmini, ve bozulmuş orman alanlarının 8 milyon hektarını 2030 yılına kadar geri kazanmak için ek çabalar;
• Akdeniz kapsamına uyarlanmış bir izleme ve raporlama sisteminin uygulanması yoluyla ilgili çabalarımızın düzenli bir şekilde doğrulanması.

 

2. Özellikle örgütler arasında daha iyi bir koordinasyon sağlama ve Silva Mediterranea Komitesinin Akdeniz kuru alanlarının çölleşmesi ve restorasyonu Akdeniz kurak alanlarının çölleşmesi ve restorasyonu üzerine çalışma grubunun uzmanlarının harekete geçirilmesi yoluyla, aynı zamanda Sahel gibi kurak alanlarda benzer zorluklarla karşılaşan bölgelerle hedeflenmiş stratejik işbirliğinin geliştirilmesi yoluyla,Orman ve Peyzaj restorasyonu ve Arazi tahribatının dengelenmesini lişkin bölgesel işbirliğini güçlendirmek,

 

Güçlendirilmiş bölgesel işbirliği özellikle aşağıdaki hedeflere odaklanacaktır:

 

• UNFCCC COP 22 sırasında Morocco tarafından başlatılan AFMS Girişimi çerçevesinde FLR hususunda Sahel bölgesine olan işbirliğini genişletmek,
• Akdeniz ormanlarının iklim değişikliği hafifletmesi ve uyumu katkısının değerlendirilmesi ve desteklenmesi;
• Bölgesel organizasyonların, girişimlerin ve kuruluşların tüm avantajlarından yararlanarak bölge genelinde birden fazla ölçekte FLR’in uygulanmasını teşvik etmek ve desteklemek;
• Uzun vadeli olumlu FLR sonuçlarının desteklenmesi için denetim ve yönetim yaklaşımlarının araştırılmasında işbirliği, toplum ihtiyaçları ve ulusal politika hedefleriyle uyumlu olma
• FAO’nun “Kurak alanlarda bozulmuş ormanların ve peyzajların restorasyonu için küresel yönergelerin yaygınlaştırılması ve uygulanmasının teşvik edilmesi- UNCCD’nin küresel mekanizması tarafından LDN hedeflerine ulaşılması için formüle edilen temel yapı taşlarının yanı sıra “dayanıklılığı ve yaşam kalitesini artırmak”
• CBD COP 13’te kabul edilen Ekosistem Restorasyonu için Kısa Süreli Eylem Planının yaygınlaştırılmasının ve uygulanmasının teşvik edilmesi;
• Restore edilmiş orman ekosistemlerine iklim değişikliğine uzun vadeli adaptasyon kapasitesi sağlamak için, çeşitlendirilmiş ve yerel olarak adapte edilmiş orman genetik kaynaklarına dayalı olarak etkin OPERE teknik önerilerini teşvik etmek,

3. İlgili taraflar arasında, OPERE çabalarını finanse etmek için uzlaşmacı ve çeşitlendirilmiş bir strateji geliştirmek ve mevcut finansal araçları, tasarlanmış eylemler yoluyla daha iyi şekilde harekete geçirmek ve ulusal kapasitelerini güçlendirmek için işbirliği yapmak:

• OPERE ve LDN eylemlerine yapılan yatırımların önemli rolünü göstermek için iklim finansman araçlarından ve özellikle Yeşil İklim Fonu’ndan (GCF) kaynak erişimini desteklemek;
• Yeni LDN fonlarına uygun bir proje portföyü geliştirmek;
• Özellikle FLR değer zincirinde özel paydaşların harekete geçirilmesini kolaylaştırmak için kamu-özel ortaklıklarını teşvik etmek;
• FLR ve LDN finansmanı ile ilgili konularda kapasite geliştirmede Akdeniz bölgesinin aktörlerine destek verilmesi

4. Akdeniz bağlamında FLR ve LDN çabaları için gönüllü bir izleme ve raporlama sistemi kurarak kendi çabalarımızı değerlendirmek.

• Uluslararası süreçlere özgü ulusal özgüllükler ve gereklilikler ışığında FLR izleme uzmanları tarafından önerilen yaklaşımları, yöntem araçlarını ve göstergeleri kullanın; restore edilmiş ormanların uyarlanabilir potansiyelinin gelişmiş standartlarla değerlendirilebilmesini sağlamak;
• Mevcut süreçler içerisinde yaklaşımların, metodolojik araçların ve gösterge setlerinin kullanılması;
• Ormanların bozulumu ve parçalanması ile orman restorasyon hedefleri hakkında bölgesel düzeyde toplanan bilgilerin kullanımının teşvik edilmesi;
• Kazanılmış deneyimlerin birleştirilmesi, FLR ve LDN izleme hakkında en iyi uygulamaların paylaşımı ve her seviyede (yerel, bölgesel ve Akdeniz seviyesinde) diyaloğun zenginleştirilmesi

 

Beşinci Akdeniz Orman Haftasına katılan Türkiye heyeti görev raporu:MFW Türkiye Raporu- 11 Nisan2017

GÖNDER adına katılan Dr. Servet Birgin İritaş’ ın görev raporu: Fas-Agadir Gorev Raporu-Dr Servet İritas-GONDER

Daha fazla bilgi için: http://www.5.medforestweek.org/content/results