Anayasa ve Orman Kanunu yanan alanlar için ne diyor?

Anayasa ve Orman Kanunu Yanan Alanlar İçin Ne Diyor?

Bu aralar hava sıcaklığı oldukça fazla. Bu da yangınları tetikliyor. Meslektaşlarımız büyük bir fedakarlık ve başarı ile yangınlarla mücadele ediyor.

Mevzuat ve uygulamada yanan alanların başka bir amaçla tahsisi mümkün değil. Ancak bazı mecralarda ısrarla buna vurgu yapılıyor.

Diğer taraftan yanan alanların yılı içinde ağaçlandırılması konusu teknik, hukuki ve siyasi yönleri ile tartışılan bir konu.  Farklı görüşler var haliyle ama Anayasa ve Orman Kanunu bu konuda ne diyor bir bakmak istedim.

Anayasa’ nın 169. Maddesi “Yanan ormanların yerinde yeni orman yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve hayvancılık yapılamaz”  hükmünü içeriyor.

Orman Kanunun 18. Maddesi yangın görmüş alanlarda herhangi bir işletme izni verilemeyeceğini, 19. Maddesi yangın görmüş ormanlarda otlatma yapılamayacağını düzenliyor.

Anayasa’nın 169. maddesi

MADDE 169- Devlet, ormanların korunması ve sahalarının genişletilmesi için gerekli kanunları koyar ve tedbirleri alır. Yanan ormanların yerinde yeni orman yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve hayvancılık yapılamaz. Bütün ormanların gözetimi Devlete aittir.

Orman Kanunu Madde 18 – (Degişik : 23/9/1983 - 2896/11 md.)

Orman ürünlerini işleyecek her çeşit fabrika kurulması Tarım ve Orman Bakanlığının; Devlet ormanları hudutları  içinde veya bu orman sınırlarına bir kilometreye kadar olan yerlerde taş, kum ve toprak, dört kilometreye kadar olan yerlerde ise hızar, şerit kurulması ve kireç, kömur, terebentin, katran, sakız ve benzeri gibi işletilmesinde ağaç kullanılan ocakların açılması ve balık üretmek üzere tesis kurulması Orman Genel Müdürlüğünün iznine bağlı olup, ruhsatname alınması ve rüsum hakkındaki hükümler saklıdır.

Yangın görmüş ormanlarla, gençleştirmeye ayrılmış veya ağaçlandırılan sahalarda ve baraj havzalarında birinci fıkradaki faaliyetlere hiçbir surette izin verilemez.

Orman Kanunu Madde 19 – (Değişik : 23/9/1983 - 2896/12 md.)

Ormanlara her türlü hayvan sokulması yasaktır. (Değişik ikinci cümle: 13/2/2011-6111/182 md.) Ancak, kamu yararı gereklerine uygun olarak, orman idaresince belirlenen orman alanlarında; orman idaresince tespit edilen usul ve esaslar çerçevesinde hayvan otlatılmasına izin verilebilir.

Hayvan otlatılmasına izin verilecek sahaların ve hayvan türlerinin belirlenmesi ile otlatma zamanı ve süresinin tayinine ve ilgililere duyurulmasına ilişkin hususlar yönetmelikle düzenlenir.

Yangın görmüş ormanlarla, gençleştirmeye ayrılmış veya ağaçlandırılmış sahalarda hiç bir surette hayvan otlatılamaz.

Orman Kanunu Madde 23 –

Arazi kayması ve yağmurlarla yıkanması tehlikesine maruz olan yerlerdeki ormanlarla, meskün mahallerin havasını, şose ve demiryollarını, toz ve kum fırtınalarına karşı muhafaza eden ve nehir yataklarının dolmasının önüne geçen veya memleket müdafası için muhafazası zaruri görülen Devlet ormanları veya maki veya fundalarla örtülü yerler daimi olarak; tahrip edilmiş veya yangın görmüş Devlet ormanları da istihsal ormanı haline gelinceye kadar Ziraat Vekâletince muhafaza ormanı olarak ayrılabilirler.

Madde 57 – (Değişik : 5/6/1986 - 3302/8 md.)

Orman sahasını artırmak maksadıyla, orman sınırları içinde yangın ve çeşitli sebeplerle meydana gelmiş açıklıklarda, verimsiz, vasıfları bozulmuş ve amenajman planlarında toprak muhafaza karakteri taşımadığı halde muhafazaya ayrılmış orman alanları ile, Devlete ait olup orman yetişme muhiti şartları bakımından elverişli olan yerlerde; köy tüzelkişilikleri ve diğer gerçek ve tüzelkişiler tarafından Orman Genel Müdürlüğünce uygun görülecek planlara göre ağaçlandırma yapılabilir.

Bu çerçevede şunlar söylenebilir.

1- Yanan alanların başka bir amaçla tahsisi hukuken mümkün değildir.

2- Yanan alanların “aynı yıl içinde ağaçlandırılmasını” amir bir Kanun Maddesi bulunmamaktadır.

Güncelleme 07.07.2020

İsmail Belen-Orman Yük. Müh.