Ordu Programı Basın Bülteni 12-17 Temmuz 2020

Bolaman Projesi Fizibilite Etüdü ve Çevresel & Sosyal Değerlendirme Çalışmaları Başladı

Orta Karadeniz’de Canik dağlarından kaynaklarını alarak Fatsa’da Karadeniz’e dökülen Bolaman Çayının oluşturduğu “Bolaman Çayı Havzası” hem fiziki çevre hem de beşerî ve ekonomik çevre unsurları açısından farklı özeliklere sahip hidrografik bir havza ve coğrafi bir ünitedir[1].

Günümüzde havza sınırlarına göre Ordu’ nun büyük bir bölümünü (Aybastı, Çamaş, Çatalpınar, Fatsa, Gölköy, Gürgentepe, Kabataş, Korgan, kısmen Perşembe ve  Ulubey) ve Tokat’ ın bir bölümünü (Başçiftlik, Niksar, Reşadiye) kapsayan “Bolaman Çayı Havzası” her zaman ülkemizin gündeminde olmuş, bu kapsamda havzayı fiziksel, beşeri, ekonomik, kültürel ve tarihsel yönden tüm detayları ile inceleyen “Bolaman Çayı Havzasının Coğrafyası” isimli yaklaşık 500 sayfalık kitap, Atatürk Kültür  Dil ve Tarih Yüksek Kurumunun 29.07.2004 tarih ve 481/9 sayılı kararı çerçevesinde Türk Tarih Kurumu tarafından bastırılmıştır.

Bolaman Çayı Havzası, Ulusal Havza Yönetim Stratejisi ile belirlenen 25 havzadan biri olan “Doğu Karadeniz Havzası” nın 4 alt havzasından birisi olan “Ordu-Giresun Suları Alt Havzası” sınırları içinde kalmaktadır. TUBİTAK tarafından 2013 yılında “Doğu Karadeniz Havzası Koruma Eylem Planı” hazırlanmıştır[2].  

Bolaman Çayı Havzasında son zamanlarda artış görülen sel, heyelan, taşkın, doğal kaynak tahribatına çözüm oluşturmak ve havzayı bir bütün olarak değerlendirecek projeler hazırlamak için yürütülen çalışmalar, 2019 yılı mayıs ayında Aybastı’da meydana gelen heyelanı[3] takiben Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından verilen talimat[4] çerçevesinde hızlanmış ve başta ormanlarımız olmak üzere tüm doğal kaynaklarımızın, su, ulaşım, tarım, çevre, turizm ve diğer tüm faktörler bir bütünlük içinde değerlendirileceği “entegre havza projesi” konsepti kabul görmüştür.

Bu çerçevede, 23 Temmuz 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023)[5], 4 Temmuz 2014 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Yüksek Planlama Kurulu kararı ile yürürlüğe giren Ulusal Havza Yönetim Stratejisi (2014-2023)[6], 6831 Sayılı Orman Kanunu’nun 58. Maddesinde belirlenen hedeflerle uyumlu şekilde hazırlıklarına başlanan “Bolaman Havzası Entegre Projesi“,  31 Aralık 2019 tarih ve 30995 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa[7]” göre Orman Genel Müdürlüğü 2020 yılı yatırım programında yer almıştır.

Bunun devamında 12 Şubat 2020 Tarihli ve 31037 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “2020 Yılı Yatırım Programının Kabulü ve Uygulanmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı[8]” ile gerekli ödeneği tahsis edilmiştir.

Diğer taraftan 4749 sayılı Kanuna göre, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığının onayları çerçevesinde Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (Dünya Bankası) ile görüşmelere başlamış ve Dünya Bankasınca hazırlanan “Konsept Proje Bilgi Dokümanı- Concept Project Information Document (PID) ve Konsept Çevresel ve Sosyal Değerlendirme Özeti-  Concept Environmental and Social Review Summary (ESRS)[9]” 7 Nisan 2020 tarihinde Bankanın resmi internet sayfasında yayımlanmıştır.

Bu kapsamda 10 Ekim 2019 Tarihli ve 30914 Sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanan “2020-2022 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıkları ile İlgili 2019/21 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi[10]” ve ekindeki “2020-2022 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi” ne göre, projenin fizibilite etüdünün yapılması ve Cumhurbaşkanlığına sunulması ayrıca Dünya Bankası standartlarına uygun şekilde, içinde oldukça farklı ve kapsamlı dokümanların yer aldığı “Çevresel ve Sosyal Paket” in hazırlanması gerekmektedir.

Proje birçok kurumu ve ulusal-uluslararası mevzuatı ilgilendirdiği için koordinasyon ve hazırlık işlemleri zaman almış olup, sonuçta tarım, ormancılık, gıda güvenliği, doğal kaynak yönetimi gibi konularda Birleşmiş Milletlerin “ihtisas kurumu[11]” olan ve Ülkemizin 1948 yılından bu tarafa üyesi olduğu[12], ayrıca 6 Aralık 2008 tarih ve 27076 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti İle Birleşmiş Milletler (BM) Gıda Ve Tarım Örgütü (FAO) Arasında FAO Orta Asya Alt Bölge Ofisi Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun[13]” ve bilahare 24 Haziran 2016 Tarihli ve 29752 Sayılı Resmî Gazete yayımlanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Arasında GTÖ Orta Asya Alt Bölge Ofisine Dair Anlaşmaya Yönelik GTÖ Orta Asya Alt Bölge Ofisinin Güçlendirilmesi Konulu Tamamlayıcı Anlaşmanın Onaylanması Hakkında Karar[14]”   çerçevesinde  ülkemizde faaliyette bulunan FAO ile,  ilgili mevzuat çerçevesinde 30 Haziran 2020 tarihinde  UTF (Unilateral Trust Fund-Tek Taraflı Güven Fonu) Sözleşmesi yapılarak “Fizibilite Etüdü” ve “Çevresel ve Sosyal Paket” in hazırlıklarına başlanılmıştır.

Bu hazırlıklar çerçevesinde; arazi incelemesi, projeden etkilenen taraflarla görüşülmesi, projenin geneli ve alt projeler konusunda tarafların bilgilendirilmesi, görüş ve önerilenin alınması ve neticede tüm tarafların mümkün olduğunca mutabık kaldığı, muhtemel şikayetlerin olabildiğince minimize edildiği hedeflerle yola çıkılmasını sağlamak için 13-17 Temmuz 2020 tarihlerinde Ordu’ya bir seyahat programı planlanmıştır.

Programın ana detayları aşağıdaki gibidir.

12 Temmuz 2020 Pazar

10:00:18:00         Karayolu ile Ankara-Ordu

19:00-20:00      Ordu Orman İşletme Müdürlüğünde Hazırlık Toplantısı

13 Temmuz 2020 Pazartesi

Resmi Ziyaretler

09:00-10:00        Ordu Valisi Sn. Tuncay Sonel’i Ziyaret

10:00-11:00        Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Sn. Dr. Hilmi Güler’ i Ziyaret

Toplantılar-Valilik Toplantı Salonu

14:00-17:30        Oturum I- Bakanlıklar ve Yerel Teşkilatları ile Toplantı

Moderatör –İsmail BELEN, Tarım ve Orman Uzmanı

14:00-14:30        Tanışma ve Açılış Konuşmaları

Mehmet ÇELİK, Orman Genel Müdür Yardımcısı

Dr. Ayşegül SELIŞIK, FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı

Dr. Hilmi GÜLER, Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı

Milletvekilleri-Teşrifleri halinde

Tuncay SONEL, Ordu Valisi

14:30-15:00        Bolaman Havzası Projesinin Genel Sunumu- Orman Genel Müdürlüğü

                              Mehmet ÇELİK, Orman Genel Müdür Yardımcısı

BM Gıda ve Tarım Teşkilatının (FAO) Sunumu

Dora SİRER, FAO Proje Çevresel ve Sosyal Değerlendirme Uzman Grubu Lideri

15:00-15:30        Ara

15:30-16:30        Proje Uygulayıcı Kurumların Sunumları

Karayolları Genel Müdürlüğü

Emine BALABAN, Samsun 7.Bölge Müdür Yardımcısı            

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Erhan DEMİR, Daire Başkan Yardımcısı

Tarım Reformu Genel Müdürlüğü

Kemal YILMAZ, Ordu Tarım ve Orman İl Müdürü   

Orman Genel Müdürlüğü

Celal KANBUR, Giresun Orman Bölge Müdür Yardımcısı     

16:30-17:30        Tartışma ve Değerlendirme- Kapanış

14 Temmuz 2020 Salı

09:00-11:30        Oturum-II Sivil Toplum Kuruluşları & Özel Sektör ile Görüşme (Stakeholder Meeting)

Moderatör –İsmail BELEN, Tarım ve Orman Uzmanı

09:00-09:30         Tanışma ve Açılış Konuşmaları

OGM, Ertan PİRDAL Daire Başkanı

Dr. Ayşegül Selışık, FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı

Bolaman Havzası Projesinin Genel Sunumu- Orman Genel Müdürlüğü

               Ertan PİRTAL, Daire Başkanı

BM Gıda ve Tarım Teşkilatının (FAO) Sunumu

Dora Sirer, FAO Proje Çevresel ve Sosyal Değerlendirme Uzman Grubu Lideri

09:30-10:00        Proje Uygulayıcı Kurumların Sunumları

Orman Genel Müdürlüğü Sunumu

                              Celal KANBUR, Giresun Orman Bölge Müdür Yardımcısı

Karayolları Genel Müdürlüğü

Murat GÖNENLİ, Samsun 7.Bölge Müdürü veya Emine BALABAN, Bölge Müdür Yardımcısı           Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Erhan DEMİR, Daire Başkan Yardımcısı

Tarım Reformu Genel Müdürlüğü

Kemal YILMAZ, Ordu Tarım ve Orman İl Müdürü   

10:00-11:30        Katılımcı Görüşleri

11:30                   Kapanış

14:00-17:30        Oturum – III İlçelerin Belediye Başkanları ve Kaymakamları ile Görüşme

Moderatör – İsmail BELEN, Tarım ve Orman Uzmanı

14:00-14:30         Tanışma ve Açılış Konuşmaları

Ertan PİRDAL, OGM, Daire Başkanı

Dr. Ayşegül Selışık, FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı

Bolaman Havzası Projesinin Genel Sunumu- Orman Genel Müdürlüğü

               Ertan PİRDAL, Daire Başkanı

BM Gıda ve Tarım Teşkilatının (FAO) Sunumu

Dora Sirer, FAO Proje Çevresel ve Sosyal Değerlendirme Uzman Grubu Lideri

14:30-15:00        Proje Uygulayıcı Kurumların Sunumları

Orman Genel Müdürlüğü Sunumu

                              Celal KANBUR, Giresun Orman Bölge Müdür Yardımcısı     

Karayolları Genel Müdürlüğü

Murat GÖNENLİ, Samsun 7.Bölge Müdürü veya Emine BALABAN, Bölge Müdür Yardımcısı

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Erhan DEMİR, Daire Başkan Yardımcısı

Tarım Reformu Genel Müdürlüğü

Kemal YILMAZ, Ordu Tarım ve Orman İl Müdürü   

15:00-17:30        Katılımcı Görüşleri

17:30                   Kapanış

15 Temmuz 2020 Çarşamba

08:30                   Ordu’dan Hareket

09:00-11:00        Fatsa’da İnceleme

• Fatsa Belediye Başkanlığı ile Görüşme
  • Fatsa Sanayi Sitesinde İnceleme (Afet acil bakım ve onarım işi)

12:00-13:00        Çatalpınar’da İnceleme

• Çatalpınar Projeleri
  • Korgan Projeleri

14:00-16:00        Kabataş’ta İnceleme

• Kabataş İçmesuyu Arıtma Tesisi
  • Kabataş Heyelan Bölgesi
  • Kabataş-Aybastı Karayolu Rehabilitasyonu
  • Arıcılar ile Görüşme

17:00-19:00        Aybastı’da İnceleme

• Sağlık Mahallesindeki Heyelan Sahasında İnceleme
  • Kızılot İçme Suyu Örneği
  • Aybastı Kaymakamlığı Koordinesinde Sağlık Mahallesinden ve Aybastı-Kabataş Genelinden Belirlenen 10 Kişi ile Görüşme

 

16 Temmuz 2020 Perşembe

09:00-12:00        Perşembe Yaylasında İnceleme,

Reşadiye,

Niksar,

Başçiftlik Projelerinin Değerlendirilmesi

14:00-16:00        Aybastı-Gölköy Karayolu Güzergahında İnceleme

                              Mera Islah çalışmaları

                              Aybastı-Gölköy Karayolu Rehabilitasyonu

                              Yüksek rakımdaki fındık bahçelerinin irdelenmesi

17:00-18:00        Gürgentepe

19:00-20:00        Çamaş

 

17 Temmuz 2020 Cuma

Tarım ve Orman Bakanı Sayın Dr. Pekir Pakdemirli’ nin Ordu Programı

•             09:00-09:30 Valilik Ziyareti

•             09:30-10:00 Büyükşehir Belediyesi Ziyareti

•             11:00-11:30  Fatsa Kaymakamlığı/ Belediyesi Ziyareti

•             11:30-12:30 Fatsa’da Fındık Bahçesi Ziyareti- Tarım İl Müdürlüğü Deneme Sahası

Bolaman Projesi Tanıtım Toplantısı

Yer: Kültür ve Turizm Bakanlığı Ordu Kültür Sanat Merkezi Akyazı, Org. İbrahim Fırtına Blv., 52200 Ordu

•             15:00-                  Açılış ve İstiklal Marşı

•             15:10-15:20        Orman Genel Müdürlüğünce Hazırlanan Proje Tanıtım Filmi

•             15:20-15:25        Orman Genel Müdürü Sayın Bekir Karacabey

•             15:25-15:30        BM  FAO Orta Asya Bölge Koordinatörü Sayın Dr. Viorel Gutu

•             15:25-15:35:       Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Dr. Mehmet Hilmi Güler

•             15:35-15:55        Programa Teşrif Eden Sayın Milletvekilleri

•             15:55-16:00        Ordu Valisi Sayın Tuncay Sonel

•             16:00                   Tarım ve Orman Bakanı Sayın Dr. Bekir Pakdemirli

Kapanış

•             18:00-19:00        ÇAMSAN Ordu Tesislerini Ziyaret

•             19:00                   Ordu Orman İşletme Müdürlüğünü Ziyaret

---

[1] Bolaman Çayı Havzasının Coğrafyası, Prof. Dr. Mustafa Özdemir, 2004

[2] https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Belgeler/havza%20koruma%20eylem%20planlar%C4%B1/Dogu_Karadeniz_web.pdf

[3] https://www.internethaber.com/heyelan-bir-mahalleyi-yok-etti-ordu-aybastidan-gelen-yeni-goruntuler-foto-galerisi-2022062.htm?page=9

[4] https://www.sabah.com.tr/gundem/2019/05/16/cumhurbaskani-erdogan-ordudaki-heyelan-hakkinda-vali-seddar-yavuzdan-bilgi-aldi

[5] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/07/20190723M1-1.htm

[6] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/07/20140704-23.htm

[7] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/12/20191231M1.pdf

[8] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/02/20200212M1-1.pdf (Etüt Proje İşleri-Bolaman Çayı Havzası Rehabilitasyonu)

[9] https://documents.worldbank.org/en/publication/documents-reports/documentlist?qterm=P172562

[10] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/10/20191010M1-2.pdf

[11] https://www.tarimorman.gov.tr/ABDGM/Belgeler/Uluslararas%C4%B1%20Kurulu%C5%9Flar/K%C3%BCresel%20ve%20B%C3%B6lgesel%20Uluslararas%C4%B1%20Kurulu%C5%9Flar.pdf

[12] http://www.mfa.gov.tr/birlesmis-milletler-gida-ve-tarim-orgutu-_fao_.tr.mfa

[13] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/12/20081206-1.htm

[14] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/06/20160624M1-6.pdf