Orman yangınları ile ilgili ulusal mevzuat
Orman yangınları ile ilgili temel mevzuat 6831 sayılı Orman Kanunudur. Kanunun 69-75 Maddeleri orman yangınlarına ilişkin düzenlemeleri, 104 ve 105. Maddeleri ise cezalara ilişkin hususları içermektedir.
Ancak hangi yangınların “orman yangını” sayılacağına dair gerek 6831 sayılı Orman Kanununda, gerekse diğer kanunlarda her hangi bir açıklama bulunmamaktadır[1]. Kanunda açıkça tanımlanmayan bir eylemin “suç kabul edilmesi” bir eksiklik olarak ortaya çıkmaktadır.
Diğer taraftan 69. Maddesinde “kırsal alan” yangınlarından bahsedilmekle birlikte, bununla ilgili ikincil mevzuat yerleşmemiştir.
Yönetmelik ve Tebliğ/Tamim açısından incelendiğinde, 9.10.1976 tarih ve 15729 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Yangınlarının Önlenmesi ve Söndürülmesinde Görevlilerin Görecekleri İşler Hakkında Yönetmelik[2]” önemli hususlar içermektedir. Bu Yönetmeliğin Milli Savunma, İçişleri, Ulaştırma ve Orman Bakanlıkları tarafından yürütülmesi öngörülmüştür.
Yangınla ilgili diğer bir Yönetmelik 11.12.2004 tarih ve 25667 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Yangınlarını Söndürme Çalışmaları Esnasında Ölenlere Ve Sakatlananlara Ödenecek Tazminata İlişkin Yönetmelik[3]” tir.
Bir başka Yönetmelik ise, 11.09.2019 tarih ve 30885 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Orman Yangınlarıyla Mücadelede Görev Yapan Gönüllüler Hakkında Yönetmelik[4]” tir.
Yangınlarla ilgili uygulama mevzuatı ise 285 Sayılı. “Orman Yangınlarının Önlenmesi Ve Söndürülmesinde Uygulama Esasları” tebliğidir[5].
285 Sayılı Tebliğ orman yangınlarını “Serbest yayılma eğiliminde olan ve ormanda yaşama birliği içinde bulunan canlı ve cansız bütün varlıkları yakarak yok eden ateştir.” Şeklinde tarif etmektedir.
Ayrıca “Yanan Orman Alanlarının Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Ormanlar Tesisi Projesi Çalışma Esaslarına Dair” 6976 Sayılı Tamim[6] de bulunmaktadır.
[1] https://fireecology.springeropen.com/articles/10.1186/s42408-021-00102-7#Tab1
[2] https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/3.5.712520.pdf
[3] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=7210&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
[4] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/09/20190911-3.htm
[5] https://web.ogm.gov.tr/ekutuphane/Tebligler/Forms/Orman_Yanginlariyla_Mucadele.aspx
[6] https://web.ogm.gov.tr/ekutuphane/Tamimler/6976%20Say%C4%B1l%C4%B1%20Tamim.PDF