UNFCCC COP28 tamamlandı

30 Kasım-12 Aralık 2023 tarihleri arasında Birleşik Arap Emirliklerinin (BAE) Dubai şehrinde düzenlenen “BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı” na 154 Devlet ve Hükümet Başkanı dahil toplamda 85.000 kişi katılım sağladı.

13 Aralık 2023 Çarşamba günü kapanış ve değerlendirme konuşması yapan COP28 Başkanı Sultan Al Jaber kısaca aşağıdaki hususlara değindi. Sultan El Caber halihazırda BAE’ nin “Endüstri ve İleri Teknoloji Bakanı”, Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketinin (Abu Dhabi National Oil Company-ADNOC) ve Abu Dabi Gelecek Enerji Şirketinin (Abu Dhabi Future Energy Company–Masdar) yönetim kurulu başkanı.

“UAE Consensus” u çok büyük bir başarı. İklim konusunda 85 milyar USD’ nin üzerinde taahhüt aldık. Tamamen iklim finansmanına odaklanacak olan ALTERRA’ yı kurduk. Yenilenebilir enerji kaynaklarını üç katına, enerji verimliliğini ise iki katına çıkarmayı hedefleyen küresel bir hedef belirledik. COP Başkanlığı yapmak benim için onurdu. Bana bu fırsatı veren BAE Başkanı Majesteleri Şeyh Mohamed bin Zayed Al Nahyan’a ve aileme en derin saygımı ve minnettarlığımı sunuyorum. 2024 yılında Azerbaycan’ ın Bakü, 2025 yılında Brezilya’ nın Belem şehrinde görüşmek üzere.

2024, 2025 ve 2026 COP’ları

COP28 tarafından kabul edilen karar çerçevesinde https://unfccc.int/documents/636506 2024 yılı toplantısının 11-22 Kasım 2024 tarihlerinde Azerbaycan’da (from Monday, 11 November, to Friday, 22 November 2024), 2025 toplantısının ise 10-21 Kasım 2025 tarihlerinde Brezilya’da düzenlenmesi (Monday, 10 November, to Friday, 21 November 2025) kabul edildi. 2026 yılı toplantısı için bir ülke belirlenmemekle birlikte Türkiye’nin de içinde olduğu WEOG grubunda (Batı Avrupa ve deiğerleri-the Western European and other States) yapılması gerektiği, tarihlerinin de 9-20 Kasım 2026 olacağı kararlaştırıldı. (from Monday, 9 November, to Friday, 20 November 2026)

UAE Consensus-BAE Mutabakatı

COP28′ in temel çıktısı olan BAE Mutabakatı genel hatları ile aşağıdaki hususları içeriyor: https://unfccc.int/news/cop28-agreement-signals-beginning-of-the-end-of-the-fossil-fuel-era

Dünya ülkelerinin neredeyse tamamı, 200 ülke temsilcisi, COP28’e katıldı. Küresel ısınmayı en fazla 1.5 C seviyesinde tutmak için 2019 yılı baz alındığında, 2030 yılına kadar küresel emisyonu %43 kadar azaltmak gerekiyor. 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kullanımının 3 katına, enerjinin verimli kullanılmasına dair girişimlerin 2 katına kadar çıkarılması gerekiyor.

Tüm Ülkeler 2025 yılında sunulanacak ulusal katkı beyanında, nationally determined contributions, tüm sera gazlarını, sektörleri ve kategorileri kapsayan 1,5°C sınırına uyumlu, iddialı, ekonomi çapında emisyon azaltım hedefleri ortaya koymaya davet edildi.

Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi

COP28 kapsamında düzenlenen “Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesine” 154 ülke Cumhurbaşkanı ve Başbakan seviyesinde katılım sağladı.

Türkiye’nin Katılımı

Türkiye Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında bir heyetle COP28′ e katılım sağladı. Cumhurbaşkanımız, 1 Aralık 2023 günü, zirvenin yapılacağı Expo City Dubai’ye gelişinde, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid Al Nahyan ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres tarafından karşılandı.

Cumhurbaşkanımızın konuşması: https://www.tccb.gov.tr/haberler/410/150389/-2053-yili-itibariyla-net-sifir-emisyon-hedefini-gerceklestirmeyi-ongoruyoruz-

2053 yılı itibarıyla net sıfır emisyon hedefini gerçekleştirmeyi öngörüyoruz

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin iklim değişikliğine de bu perspektiften yaklaştığını anlatarak, şunları söyledi: “Sera gazı emisyonunda tarihî sorumluluğumuz yüzde 1’in altında olmasına rağmen, kendi imkânlarımızı kullanarak çok önemli adımlar atıyoruz. 2053 yılı itibarıyla net sıfır emisyon hedefini gerçekleştirmeyi öngörüyoruz. 2030 senesine kadar emisyon azaltımı hedefimizi iki katına çıkardık. Bu kapsamda, yıl sonu itibarıyla 66,6 milyon ton karbondioksit emisyon azaltımı bekliyoruz. Toplam kurulu güç içerisinde yenilenebilir enerji kaynaklarının payını yüzde 55’e yükselttik. Bu oranla Avrupa’da 5’inci, dünyada ise 12’nci sırada yer alıyoruz. Jeotermal kurulu gücünde Avrupa’da 1’inci, dünyada 4’üncüyüz. Hidroelektrik santrali kurulu gücünde ise Avrupa’da 2’nci, dünyada 9’uncu sıradayız. Hidrojen Teknolojileri Stratejimizi uygulamaya aldık. Ayrıca net sıfır emisyon hedefi bağlamında çelik, alüminyum, çimento ve gübre sektörleri karbonsuzlaşma yol haritalarımızı tamamladık. 2053’te yenilenebilir enerjinin payını yüzde 69’a çıkarmayı planlıyoruz. Eşimin himayesinde başlatılan ‘Sıfır Atık’ projesiyle atıkların geri kazanım oranını 2035 yılında yüzde 60’a taşıyacağız.”

Tüm bu çalışmaların maliyetinin yüksekliğinin herkesin malumu olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İklim finansmanı kaynaklarına ve teknoloji transferi imkânlarına daha adil şekilde erişebilmemiz, bu bakımdan büyük önem arz ediyor” değerlendirmesini yaptı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli deprem felaketine rağmen Türkiye’nin ne ekonomideki ne de iklim değişikliğiyle mücadeledeki hedeflerinden koptuğunu belirterek, “14 milyon insanımızı ve 11 ilimizi olumsuz etkileyen depremlerin yol açtığı yaraları hamdolsun hızla sarıyoruz. Şehirlerimizin yeniden inşasında da çevreyi korumak, iklim ve çevre dostu yapılar inşa etmek, önceliklerimizin başında yer almaktadır” dedi.

Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin 60’ıncı Oturumu’nun ocak ayında İstanbul’da gerçekleştireceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin ayrıca 2026’da düzenlenecek Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği 31’inci Taraflar Konferansı’na ev sahipliği için adaylığını açıkladığını hatırlattı.