Mikro Havza Restorasyon Projeleri

TULIP kapsamında farklı kavramlar ve yaklaşımlar ile tanışmaya devam ediyoruz. Aslında var olanları yeniden keşfediyoruz da diyebiliriz.

Entegre Peyzaj Yönetimi/Restorasyonu Planları (EPYP veya EPRP) bunlardan bir tanesi.

Entegre Peyzaj Yönetimi Planları toplantısı yapıldı-29 Haziran 2021

EPY/R Planlarının arazideki uygulaması ise Mikro Havza Restorasyon Projeleri (MHRP) ile olacak.

Ancak uygulamada ne EYYP, ne de MHRP ler için oluşmuş bir konsensüs veya yayımlanmış bir yönetmelik/tebliğ yok.

Diğer bir konu gerek 6831 sayılı Orman Kanunun 58. maddesinde, gerekse 1 ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde “entegre projelerden” bahsediliyor.

Mesela ÇEM Genel Müdürlüğü 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 419/a maddesine göre “entegre havza ıslahı plan ve
projelerini yapmak, yaptırmak, uygulanmasını izlemek” ile görevlendirilmiş,

Aynı şekilde Orman Genel Müdürlüğü 4 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 334/1/d maddesine göre “Orman sınırları içinde veya orman sınırları dışında her türlü arazide; ağaçlandırma, erozyon
kontrolü, ormanla ilgili mera ıslahı, çölleşme ile mücadele, sel ve çığ kontrolü çalışmalarını yürütmek, entegre havza projeleri yapmak ve uygulamak.” ile görevlendirilmiş.

Orman Kanununun 58. Maddesi ise “Orman rejimine dahil veya yeniden orman tesis edilecek yerlerde havza bazında yapılacak ağaçlandırma, erozyon ve sel kontrolü, çığ ve heyelanların önlenmesi, ekosistemlerin korunup geliştirilmesi ve havzada yaşayan insanların hayat
şartlarının iyileştirilmesi faaliyetleri, Tarım ve Orman Bakanlığının koordinatörlüğünde ilgili kuruluşlarla birlikte hazırlanan
entegre projeler halinde uygulanır” diyor.

Günümüze kadar genelde dış kaynakla desteklenen bir çok “havza projesi” veya “entegre havza projesi” uygulanmıştır.

Ancak bu projelerin nasıl hazırlanacağına dair bir yönetmelik, tebliğ ve rehberin olmaması büyük bir eksiklik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu konuyu Amenajman faaliyetleri ile açıklarsak, Orman Kanununun 26.maddesi çerçevesinde “Orman Amenajman Yönetmeliği” hazırlanmış ve Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Ardından bu yönetmelik çerçevesinde Orman Amenajman Planlarının hazırlanması tebliği, devamında ise bu planların uygulanması tebliği çıkarılmıştır. Buna uygun kurumsal yapı da oluşturulmuştur.

Entegre Havza Projeleri için böyle bir yönetmelik/tebliğ/teknik rehber olmaması büyük bir eksiklik olup bir çok karmaşaya neden olmaktadır.

Diğer taraftan özellikle entegre projelerin arazideki uygulaması olan “mikro havza projeleri” için kimi hazırlıklar yapılmıştır.

Mesela ÇEM Genel Müdürlüğü tarafından “mikro havza planlama esasları” hazırlanmıştır. Ancak ortak konsensüs ile Resmi Gazetede yayımlanmamış olması büyük bir eksiklik olarak karşımıza çıkmaktadır.

Halen OGM tarafından uygulanmakta olan “Çoruh Nehri Rehabilitasyon Projesi” kapsamında aşağıdaki çalışmalar yapılmıştır.

Ancak bunların Yönetmelik/Tebliğ formatında hazırlanmamış ve Resmi Gazetede yayımlanmamış olması sadece proje bazlı kalmalarına neden olmuştur.